Tragedia na Przełęczy Diatłowa. Historia bez końca. - Lugen Alice

Tytuł: Tragedia na Przełęczy Diatłowa. Historia bez końca.
Autor: Lugen Alice
Wydawnictwo: Czarne

Tragedia na Przełęczy Diatłowa to jedna z największych zagadek XX wieku. Chociaż minęło ponad sześćdziesiąt lat, to nadal nikt nie ma pojęcia, co stało się z dziewięcioma osobami, które straciły życie podczas wędrówki w górach Ural. Przez długie lata pojawiło się wiele teorii i hipotez, które miałyby wyjaśnić zdarzenia z tamtych pechowych. Niektórzy sądzili, że podróżnicy mogli paść ofiarą ataku okolicznego ludu Mansów. Padały też opinie, że należałoby się dopatrywać w tym wydarzeniu istot pozaziemskich, a nawet legendarnego, syberyjskiego Yeti. Najbardziej przyziemna teoria zakładała, iż powodem śmierci członków ekspedycji był fakt, że na własne oczy widzieli tajny rosyjski projekt wojskowy. Ta wersja zakłada, że to rosyjscy żołnierze zaatakowali turystów i usiłowali zrzucić winę za atak na miejscowe plemię. Jednak wciąż, są to tylko spekulacje i przypuszczenia.

O książce:
Pod koniec stycznia 1959 roku grupa turystów, głównie studentów i absolwentów Politechniki Uralskiej, postanowiła uczcić kolejny zjazd KPZR zdobyciem góry Otorten w Uralu Północnym. Wyprawa zakończyła się tragicznie i w wyjątkowo zdumiewających okolicznościach. Obozujący na zboczu turyści rozcięli swój namiot, wybiegli w uralską noc, rozpalili ognisko. Nikt nie przeżył nocy – niektórzy zmarli z powodu hipotermii, u innych znaleziono liczne urazy, ślady krwotoku z nosa, sporych rozmiarów sińce na twarzy, złamania. Do dziś nikt nie wyjaśnił tej sprawy, a samo śledztwo z 1959 roku było równie zagadkowe, jak tragedia. Prokurator zamknął je nagle, a w sprawozdaniu napisał, że przyczyną śmierci turystów była „potężna siła”.
Dziś w Rosji badaniem tej sprawy zajmuje się kilkanaście tysięcy osób, w tym Fundacja Pamięci Grupy Diatłowa. Napisano na ten temat kilkanaście książek, nakręcono filmy dokumentalne, opublikowano tysiące artykułów. Co roku w rocznicę wydarzenia na Uniwersytecie Uralskim odbywa się konferencja poświęcona pamięci ofiar.
Co tak na prawdę stało się z grupą złożona ze studentów i absolwentów Politechniki w Swierdłowsku (dziś Jekaterynburg) na przełomie stycznia i lutego 1959, która wyruszyła na wyprawę w góry Ural?

Moje zdanie:
Tajemnicza śmierć dziewięciorga turystów i niespodziewanie zakończone dochodzenie to idealny punkt wyjścia do snucia różnych, często mało prawdopodobnych teorii spiskowych. Ale Alice Lugen - polska autorka, poszła w zupełnie inną stronę. Zamiast szukać sensacji, skupiła się na samej prawdzie. Na próżno szukać w tej książce pytań o ufo czy yeti. Pisarka przedstawia fakty na podstawie dostępnych wspomnień, zeznań i protokołów, wywiadów i analiz medycznych. Szczegółowo, z dużym wyczuciem i sympatią opisuje też postacie głównych bohaterów nie bawiąc się w tanią psychoanalizę. W swojej książce przybliża możliwe powody tragedii, wprost obnaża błędy które zostały popełnione przy prowadzeniu śledztwa. Historia wyprawy służy jej do opowiedzenia o biurokratycznym chaosie, zimnowojennej histerii i zakulisowych politycznych rozgrywkach. Książka Lugen umiejętnie gra czytelniczymi emocjami. Zestawienie bezduszności aparatu z cierpieniem niedoinformowanych rodzin wychodzi tu na pierwszy, emocjonalny plan.
Na duży plus, jak dla mnie, zasługuje też obszernie opisany wątek Siemiona Zołotariowa, jednego z najbardziej kontrowersyjnych uczestników wyprawy. Czy faktycznie zginął na przełęczy? Dlaczego w jego grobie leży ktoś zupełnie inny? Sprzeczności, niedorzeczności i mnóstwo niedomówień oraz luk w życiorysie sprzyjają nieufności i powstawaniu teorii spiskowych, które w sposób rzetelny opisane są w książce.
Czy sama lektura coś wyjaśnia, daje gotowe rozwiązanie? Zdecydowanie nie,  jednak w sposób dokładny systematyzuje wiedzę, tłumaczy i pozwala wysnuć swoje wnioski. Dwadzieścia siedem stron bibliografii i przypisów pokazuje, jak tytaniczną pracę musiała wykonać autorka, by opowiedzieć o sprawie Diatłowców.
Reportaż bardzo POLECAM! Jak dowiedziecie się z książki, historia Przełęczy nie ma końca. Bo ZSRR wcale nie umarło i nadal strzeże swoich tajemnic. Smutna, prawdziwa i przerażająca lektura.

Ocena: 9/10

Za książkę dziękuję wydawnictwu Czarnemu