Gra w kości - Elżbieta Cherezińska

Tytuł: Gra w Kości
Autor: Elżbieta Cherezińska
Wydawnictwo: Zysk i S-ka

Zakochana w Hardej (której recenzje znajdziecie tutaj) z wielką radością sięgnęłam po kolejną książkę Elżbiety Cherezińskiej.


Uznaje się, iż święci się nie psują – kto się odważy sprawdzić? 

O książce:
Otto III to dwudziestoletnie genialne cesarskie dziecko, któremu powierzono władzę nad największa potęgą chrześcijańskiego świata. Od trzeciego roku życia w cesarskiej koronie. Otoczony najwybitniejszymi umysłami epoki.
Bolesław Chrobry to trzydziestotrzyletni mężczyzna. Świadomy siebie, rozgrywający sojusze. Kocha kobiety, seks, szaleńcze polowania, przyjaciół, mocne wrażenia. Pragnie korony i dla niej gotów jest na wszystko.
Europa wchodzi w rok tysięczny. Zbliża się zjazd w Gnieźnie. Każdy z władców zagra wtedy o wszystko. Rozpocznie się tytułowa: Gra w kości.

Moje zdanie:
Gra w Kości to kolejna książka Elżbiety Cherezińskiej, której lektura całkowicie mnie pochłonęła. Podobnie jak w inne dzieła pisarki, książka przenosi nas w epokę średniowiecza, w tym przypadku w okres panowania Bolesława Chrobrego. Spotykamy tych samych bohaterów, których poznaliśmy na kartach innych utworów autorki: Bolesława Chrobrego, jego siostrę Świętosławę, biskupa Ungera, drużynników księcia. Postacie historyczne przeplatają się z fikcyjnymi, fakty historyczne z fikcja literacką. I chociaż bohaterowie książki to nasi dobrzy znajomi z innych powieści autorki, książka „Gra w kości” stanowi autonomiczną całość. Nie tylko w zakresie fabuły i narracji, ale także pod względem koncepcja dzieła, jego formy.
Zdecydowanie mniej epicka niż inne powieści Cherezińskiej, skłania się w kierunku powieści psychologicznej, historyczno-obyczajowej. Główni bohaterowie książki to cesarz Otto III i Bolesław Chrobry, zaś kanwą utworu są ich wzajemne relacje, motywy ich działania, pragnienia i cele polityczne na tle burzliwych wydarzeń epoki (akcja książki toczy się w okresie od wiosny 997 do lipca 1002).
Mniej tutaj pola dla fantazji autorki, bo chociaż o życiu codziennym dworu Bolesława Chrobrego i o samym księciu wiemy niewiele, to osoba Ottona III i historia jego krótkiego panowania oraz realia życia na cesarskim i papieskim dworze są dobrze udokumentowane źródłowo. Opisywane w książce wydarzenia to fakty historyczne: misja Św Wojciecha zakończona jego męczeńską śmiercią, pielgrzymka cesarza Ottona do grobu Św Wojciecha, wojny o panowanie w Italii, zajęcie Połabia przez Bolesława, tworzenie struktur kościelnych w państwie Bolesława, starania księcia o koronę królewską. Te znane wszystkim wydarzenia nabierają jednak w powieści Elżbiety Cherezińskiej innego wymiaru - stają się bardziej zrozumiałe, tworząc sekwencję faktów wzajemnie zależnych, logicznie wynikających ze świadomego działania władców.
Jak nikt inny Cherezińska w mistrzowski sposób oddaje ducha epoki: trudne do zrozumienia dla współczesnego człowieka połączenie mistycznej wiary z okrucieństwem, duchowości z pragmatyzmem, wierności idącej w parze ze zdradą i wiarołomstwem. Szczytne dążenia i ideały zderzają się z codzienną polityką , gdzie zabójstwa są na porządku dziennym , a pozycję władcy wyznacza brutalna siła.
Postacie opisywanych władców są niezwykle plastyczne i realistyczne. Do bólu odbrązowione, ludzkie. Budzące podziw i współczucie.

W posłowiu Przemysław Urbańczyk pisze: "Bolesław Chrobry i Otto III nabrali w tej książce ludzkiego wymiaru. Przemówili własnymi głosami pełnymi emocji – dumy, wątpliwości, a nawet i cierpienia. (...) Nigdy się nie dowiemy , czy tak myśleli, ale jestem przekonany, że tak mogli myśleć.”

Mimo trudnego tematu, braku porywającej narracji książkę czyta się z przyjemnością. Drobiazgowe opisy realiów epoki nie nudzą, Książka refleksyjna, miejscami dowcipna, choć na pewno nie wesoła. Jej odbiór jest przyjemny, choć nie zawsze lekki. I choćby z tego powodu polecam.

Ocena: 8/10